Malezya Başbakanı Enver İbrahim ile Kuala Lumpur’da düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, en son 2019 yılında ziyaret ettiği Malezya'da tekrar bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi, şahsına ve heyetine gösterilen hüsnü kabulden dolayı Başbakan Enver'e teşekkür etti.
"ERDOĞAN, DÜNYA MÜSLÜMAN ALEMİNİN LİDERİ"
Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan önce söz alan Malezya Başbakanı Enver'in "Dünya Müslüman aleminin lideri, adalet savunucusu, insan hakları savunucusu bir lideri (Cumhurbaşkanı Erdoğan) ağırlıyoruz, şanslıyız" ifadelerine yer verdi.
GAZZE MESAJI
Malezya Başbakanı İbrahim, Türkiye'nin Gazze'ye insani desteğini överek, "Gazze konusunda, Filistin konusunda, oranın yeniden inşası konusunda Türkiye şu ana kadar bir liderlik ortaya koymuş durumda. Bildiğim başka bir ülke bu kadarını yapmadı." dedi.
Enver İbrahim şunları ifade etti:
- Malezya'nın dönem başkanlığında ASEAN ülkelerini bu noktada (Gazze'nin yeniden inşası) seferber edeceğimizden emin olabilirsiniz.
- (Gazze'deki ateşkesin ilerletilmesi) İsrail'in agresif ve yayılmacı politikaları devam ediyor. Sömürgeci çekilmemişken ilerleme nasıl sağlanabilir?
ERDOĞAN: TÜRK-MALAY HALKLARI DOST VE KARDEŞ
Geçen yıl Türkiye ve Malezya arasındaki diplomatik ilişkilerin 60. yıl dönümünü idrak ettiklerini anımsatan Erdoğan, Türk ve Malay halkları arasındaki dostluk ve kardeşlik bağlarının asırlar öncesine dayandığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, kapsamlı stratejik ortaklık tesis eden iki ülke olarak kadim ortak tarihten güç aldıklarını, ecdadın ayak izlerini takip ettiklerini ifade etti.
10 MİLYAR DOLARA ÇIKARMA KARARINI
Gelecek dönem, kapsamlı stratejik ortaklığın ruhuna uygun olarak iki ülke arasındaki münasebetleri yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyi tesis etmek suretiyle ilerletmeye devam edeceklerini vurgulayan Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bugün yaptığımız görüşmelerde, aziz kardeşimle, münasebetlerimizi perçinleyecek adımları değerlendirdik. Farklı alanlarda, sizlerin huzurunda 11 anlaşmayı imzaladık. Ayrıca irademizi ortaya koyan ortak açıklama da kabul edildi. Türkiye ve Malezya olarak ticaret ve yatırım alanlarındaki hareketlilik ve çeşitliliği, kazan kazan anlayışıyla artırma konusunda fikir birliği içindeyiz. Evvelce 5 milyar dolar olarak belirlediğimiz ikili ticaret hacmini şimdi 10 milyar dolara çıkarma kararını verdik. ASEAN bölgesindeki en büyük ticaret ortağımız olan Malezya ile artık 10 milyar dolarlık sürdürülebilir ve dengeli bir ticaret hacmi hedefliyoruz. Bugün düzenlenecek iş forumunun yeni işbirliği modellerine ve yatırım projelerine vesile olmasını diliyorum."
"TURİZM ALANINDAKİ GİRİŞİMLERİ TEŞVİK HUSUSUNDA ORTAK İRADEMİZİ TEYİT ETTİK"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, savunma sanayi alanında yakaladıkları ivmeyi, teknoloji transferi ve ortak üretim öngören projelerde sürdüreceklerini dile getirdi.
Firmaların, tecrübelerini ve ürünlerini her iki ülkenin de faydasına olacak şekilde Malezya ile paylaşmaya hazır olduğuna dikkati çeken Erdoğan, şunları söyledi:
"Biraz önce tamamladığımız görüşmelerde sanayi ve teknoloji, enerji, turizm, kültür ve eğitim gibi çeşitli alanlardaki ilişkilerimizi de etraflıca ele alıp, somut işbirliği imkanlarını değerlendirdik. Turizm alanındaki girişimleri teşvik etme hususunda ortak irademizi teyit ettik. Malezya'nın ülkemize yönelik artan ilgisini memnuniyetle karşılıyor, daha fazla kardeşimizi Türkiye'de ağırlamak istiyoruz. Ayrıca beşeri bağlarımızın ilerletilmesinde de bayrak taşıyıcısı hava yollarımızın oynadığı kritik role dikkat çektik. Sabiha Gökçen Havalimanı ile ilgili yaptığımız dar kapsamlı görüşmede, malum pist sayımızı ikiye çıkardık ama şimdi terminali de süratle yapmak suretiyle Sabiha Gökçen'in aynen İGA gibi çok daha fazla uçak sayısıyla inşallah farklı bir zemini oluşturmasını istiyoruz. Bu sektörde de özellikle işbirliği imkânlarını oluşturmanın gayreti içerisindeyiz."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, eğitimde YÖK ile Malezya Yükseköğretim Bakanlığı arasında kurulmaya çalışılan ortak komitenin en kısa sürede faal hale getirilmesi konusunda fikir birliğine vardıklarını belirtti.
Bölgedeki en büyük Yunus Emre Türk Kültür Merkezi ve Türkiye Maarif Vakfı vasıtasıyla Malezyalılarla bağları güçlendirmekte kararlı olduklarını anlatan Erdoğan, "2019 yılında ilan ettiğimiz Yeniden Asya Girişimi'nde ASEAN merkezi konuma sahip. Malezya'nın 2025 yılı ASEAN dönem başkanlığını da tebrik ediyor, bu görevi en iyi şekilde yürüteceğine inanıyorum. Bu dönem zarfında ülkemizin ASEAN ile mevcut işbirliğinin daha üst seviyelere taşınmasını arzu ediyor, Malezya'nın bu yöndeki desteğine güveniyorum." diye konuştu.
"GAZZE VE FİLİSTİN KONUSUNDA MALEZYA'NIN DURUŞUNU TAKDİRLE TAKİP EDİYORUZ"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugünkü görüşmelerinde Filistin davası başta olmak üzere uluslararası meseleleri de etraflıca mütalaa ettiklerini söyledi.
Ayni yardımlar konusunda, Türkiye'nin şu ana kadar 100 gemiyi aşkın ayni yardımı Filistin'e gönderdiğini ve bu çalışmaların aynen devam ettiğini vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti:
"Ayni yardımlarımızı göndermeye devam ediyoruz. Gazze ve Filistin konusunda Malezya'nın duruşunu takdirle takip ediyoruz. Sorunun özünde, İsrail'in işgal, istila ve katliam politikasında ısrar etmesi var. Daha öncekiler gibi son ateşkes mutabakatında da İsrail'in verdiği sözleri yine tutmadığını gördük. İsrail, Filistin topraklarında sürdürdüğü işgale son vermeli ve sebep olduğu zararları da tazmin etmelidir. Bu itibarla, 1967 sınırları esas alınarak, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız, egemen ve coğrafi bütünlüğü haiz bir Filistin devletinin vücut bulması şarttır. Türkiye ve Malezya bu noktadaki çabalarını hız kesmeden sürdürecektir. Bu düşüncelerle Enver kardeşime biraz evvel teslim ettiğimiz Togg'un Türkiye ve Malezya ortaklığının nişanelerinden biri olmasını ümit ediyorum. Sayın Başbakan'a ve kıymetli Malezyalı kardeşlerime içten misafirperverlikleri için teşekkür ediyorum."
GAZZE'YE YARDIMLAR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, konuşmasının basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Türkiye'nin, Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) ülkeleri ile ilişkilerini güçlendirmesi noktasında ne gibi bir rolü olacağına yönündeki soru üzerine, "ASEAN üyesi ülkelerle birlikte bizler Filistin noktasında oradaki mağduriyeti hep beraber nasıl giderebiliriz? Ayni, nakdi ne gibi desteklerde bulunabiliriz? Bu sadece ne Malezya'nın ne de Türkiye'nin tek başına yapabileceği bir şey değil ama ASEAN üyeleri hep birlikte el ele verirsek, bunun altından kalkarız diye düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ASEAN'la ilişkilerin gelişimi noktasında ne gibi adımlar atılacağına yönelik sorusu üzerine de şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bu işin iki boyutu var. Hem ayni hem nakdi. Burada her iki ülkede ayni ve nakdi olarak her türlü desteği verebileceğimize inanıyorum. Bu konuda, bunları aramızda görüştük. Özellikle tabii bugün sadece Filistin ve yine bir diğer tarafta Suriye'de alt yapı, üst yapı diye bir şey kalmadı. Her taraf yerle yeksan oldu. Burada atacağımız adımlarla gerek üst yapıda gerek alt yapıda neler yapabiliriz, bunu ilgili arkadaşlarımız beraber çalışacaklar. Buna göre de bu adımları atmanın kararını vereceğiz."
MALEZYA BAŞBAKANI’NIN AÇIKLAMALARI
Malezya Başbakanı Enver, "Dünya Müslüman aleminin lideri ve adalet savunucusu, insan hakları sözcüsü ve ayrıca adil sonuçlar bulunması konusunda dünyada çaba sarf eden bir lideri ağırlıyoruz. Şanslıyız." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Güneydoğu Asya ziyaretini gerçekleştirdiğini, bu kapsamda Perak Sultanı Nazrin Şah ile de bir araya geldiğini anlatan Enver, Erdoğan'a dün kendisinin de mezun olduğu üniversiteden bir fahri doktora derecesi verildiğini, bu fahri doktoranın verilmesinden onur duyduklarını söyledi.
İki ülke arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin varlığına işaret eden Enver, toplantı öncesinde çeşitli mutabakat zabıtları imzaladıklarını belirtti. Enver, iki ülke arasındaki işbirliğinin en yüksek düzeye ulaşması için kararlı olduklarını vurguladı.
Ziyaret kapsamında iki ülke bakanlarının, bürokratlarının ve iş dünyası temsilcilerinin bir araya geldiğini aktaran Enver, "Aldığımız kararları uygulama konusunda kararlıyız." şeklinde konuştu.
Enver, bu kararlılığı destekleme konusunda verecekleri destek için çeşitli bakanlıklara ve kurumlara da teşekkür etti.
İkili ticaret hacminde yeni hedef 10 milyar dolar
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile iki ülke ticari ilişkilerini ve yatırımlarını 5 milyar dolar civarından 10 milyar dolar civarına çıkarmaları gerektiğini konuştuklarını kaydeden Enver, "Bu bir taahhüttür. Bunu gerçekleştirememek, ekonomilerimizi geliştirememek için bir sebep yok. Türkiye ve Malezya ekonomilerine baktığımızda karşılıklı ticaretin artırılmaması için bir sebep yok görünüyor aslında." değerlendirmesini yaptı.
Enver, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesinde yarı iletkenler, elektrik elektronik, gıda ve savunma sektörlerini de ele aldıklarını belirterek, "Savunma bakanlarımız da işbirliğinin artırılması yönünde mutabık kaldı. Savunma ekosisteminde karşılıklı teknoloji teatisi üzerinde de mutabık kalındı." dedi.
"Havacılık konusunda Türkiye Avrupa ve dünya seviyesinde parlayan bir yıldız"
Enver, "Son derece şanslıyız diye düşünüyorum. Çünkü sayın Cumhurbaşkanı sizin hükümetiniz bize şunun güvencesini verdi, bizim havaalanlarıyla ilgili kurumumuzun İstanbul'daki Sabiha Gökçen Havaalanı'ndaki çalışma ve faaliyetlerine devam edebileceğini söylediniz." diye konuştu.
Bu faaliyeti Türkiye'deki yerel yetkililer, yüklenici şirketler ve idari kurumlarla işbirliği halinde yürüteceklerini dile getiren Enver, "Çünkü hem havaalanı yönetimi konusunda hem havacılık konusunda Türkiye Avrupa seviyesinde, dünya seviyesinde de parlayan bir yıldız haline gelmiş durumda. Türkiye hem havaalanı yönetimi hem havacılık konusunda bir örnek teşkil ediyor." şeklinde konuştu.
Enver, Türkiye'nin gelişimini ve kalkınmasını geçmişten bu yana izlediğini vurgulayarak, "O günden beri bakıyorum, Türk Hava Yolları Avrupa'nın en zayıf hava yollarından biri olarak görünüyordu o zamanlar. Ama siz devreye girdikten sonra sizin liderliğinizle Türk Hava Yollarında bir dönüşüm gerçekleşti." ifadelerini kullandı.
İstanbul'daki havalimanının en büyük ve çok etkin çalışan bir havalimanı olduğunu kaydeden Enver, havalimanı yönetiminde 10 yıldan az bir zamanda inanılmaz bir dönüşüm gördüklerinin altını çizdi.
Enver, "Enerji alanında, Petronas'la ve ilgili şirketlerle, helal alanında, dijital gelişim konusunda, afet konusunda da işbirlikleri olacak." dedi.
"Myanmar'daki Rohingyalılarla (Arakanlı Müslümanlar) ilgili gelişmelerin yanı sıra, diğer ilgili kıtadaki gelişmelerden dolayı kaygılarımızı da paylaştık." diye konuşan Enver, kalıcı güvenlik, adalet ve barış isteklerini Myanmar özelinde bilhassa dile getirdiklerini aktardı.
Malezya'nın Gazze'ye yönelik insani yardım çalışmaları
Enver, Türkiye'nin Gazze'ye ile ilgili çalışmalarına değinerek, "Gazze konusunda, Filistin konusunda, oranın yeniden inşası konusunda Türkiye şu ana kadar bir liderlik ortaya koymuş durumda ve Türkiye'den insani yardım olarak yüz gemi dolusu ekipman vesair destek gönderildi. Bu inanılmaz bir şey. Başka bildiğim başka bir ülke bu kadarını yapmadı." şeklinde konuştu.
Ellerindeki imkanlardan yararlanarak Gazze için üstlerine düşeni yerine getirmeye devam edeceklerini belirten Enver, Gazze için Türkiye, Katar ve Mısır üzerinden bir şeyler yapmayı sürdüreceklerini söyledi.
Japonya'nın da Gazze'nin yeniden inşası için bir fon oluşturma girişimleri olduğunu aktaran Enver, ülkesine Gazze'nin yeniden inşa girişiminin ortak başkanlığını yapmasının teklif edildiğini kaydetti.
Enver, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a çok zenginleştirici ve anlamlı bir ziyaret olması nedeniyle teşekkür ederek, "Aile olarak da dostumuzsunuz ve pek çok Malezyalı biliyorum ki sizi tanıyor, biliyor. Ve sizin yaptıklarınızı, sizin hikayenizi de izliyoruz. Söylediklerinizi de ciddiye alıyoruz. Son derece kararlısınız, güçlüsünüz. Bunu görüyoruz. Kendinizi net ifade ediyorsunuz. Dünyada adalet ve barış istediğiniz mesajınızı çok net veren bir lidersiniz." ifadelerini kullandı.
ASEAN'ın Gazze'nin yeniden inşasındaki rolü
Enver, Güneydoğu Asya Uluslar Birliği'nin (ASEAN) Gazze'de ateşkesi öncelediğini ve Gazze'de ateşkes ilan edildikten sonra yeniden inşa çalışmaları başladığında yeterli yardımın sağlanacağından emin olmak istediklerini anlattı.
Geçen ay düzenlenen ASEAN dışişleri bakanları toplantısında pozisyonlarını yeniden teyit ettiklerini belirten Enver, "Biz bütün liderlerle angajmanımızı sürdüreceğiz. Böylelikle Gazze'nin yeniden inşa çalışmalarına gereken desteği sağlayabiliriz. Malezya'nın dönem başkanlığında ASEAN ülkelerini bu noktada seferber edeceğimizden emin olabilirsiniz." dedi.
"İsrail'in agresif ve yayılmacı politikaları devam ediyor"
Enver, ASEAN-Türkiye ilişkileri noktasında işbirliğinin geliştirilmesi ve güçlendirilmesinin hedeflendiğine işaret ederek, "Asya'nın dışında da Kanada gibi, Avrupa Birliği gibi ortaklarımız var. Dolayısıyla bu diyalog ortaklıklarını geliştirme noktasında ASEAN'ın beklentileri karşılayacağını tahmin ediyorum." diye konuştu.
ASEAN üye devletlerinin dünya çapındaki farklı paydaşlarıyla bir araya gelmesi ve sorumluluğun paylaşılmasını temin etme konusunda kararlı olduğunu söyleyen Enver, "Türkiye de bir diyalog ortağı bizler için. Bu bizim için önemli önceliklerin başında geliyor." şeklinde konuştu.
Enver, Filistin konusunda çalışmaların devam ettirileceğini kaydederek, sözlerini şöyle tamamladı:
"Bir ateşkes imzalandı ama ateşkes imzalandıktan sonra geçiş dönemi dikkatlice takip edilmeli. İsrail'in agresif ve yayılmacı politikaları devam ediyor. Burada bu süreç nasıl işleyecek? Sömürgeci oralardan çekilmemişken burada ilerleme nasıl kaydedilebilir? Bunu sormamız gerekiyor. Aynı zamanda insanların evlerini, insanların ikametlerini, insanların mallarını, mülklerini işgal edip ele geçirirken burada sorunun çözülmesi nasıl mümkün olacak? Dolayısıyla gidilmesi gereken iki yol var, öncelikle insani yardımların arttırılması ama bir diğer taraftan da uzun vadeli bir çözümün geliştirilebilmesi şarttır."